Het stadhuis van Groningen staat aan de Grote Markt in Groningen. Het huidige gebouw, ontworpen door architect Jacob Otten Husly in Hollands classicistische, neoclassicistische bouwstijl, staat op de plaats waar al sinds de dertiende eeuw een raadhuis stond. Het werd door Groningers jarenlang aangeduid als Oude Stadhuis, maar sinds de sloop van het Nieuwe Stadhuis in 1996 is het weer gewoon stadhuis.

Op deze afbeelding is rechts duidelijk de open achterkant van de oorspronkelijke U-vorm van het stadhuis te zien.

Zuid-west zijde stadhuis met de loopbrug naar het Nieuwe Stadhuis. (1967)

Geschiedenis

Het stadhuis werd gebouwd op de plaats van het middeleeuwse wijn- en raadhuis dat in 1775 werd afgebroken. Een prijsvraag voor een ontwerp, de eerste keer dat op een dergelijke wijze in Nederland architectuur bedreven werd, voor een nieuw stadhuis werd in 1774 gewonnen door Jacob Otten Husly. Zijn oorspronkelijke ontwerp werd wegens geldgebrek niet uitgevoerd. De welvaart van de stad steunde in de achttiende eeuw voor een groot deel op de turfwinning, na het uitschrijven van de prijsvraag liepen de winsten die de stad maakte echter flink terug.

In 1792 maakte Husly een versoberd ontwerp. Met de bouw werd in 1793 begonnen, maar door geldgebrek en in inval van Franse troepen rond 1800 liep het project veel vertraging op. Pas in 1810 werd het stadhuis in gebruik genomen. Oorspronkelijk had het gebouw een U-vormige plattegrond. In 1872 werd de voorheen open westzijde, de achterkant, echter volgebouwd vanwege ruimtegebrek in het gebouw. Zo ontstond alsnog de binnenplaats die Husly in eerste instantie voor ogen had.

In 1962 werd een uitbreiding (in Groningen aangeduid als het Nieuwe Stadhuis) voltooid naar ontwerp van architect Jo Vegter, een veel bekritiseerd wit marmeren gebouw dat met een luchtbrug verbonden was met het Goudkantoor en hetOude Stadhuis. Zowel inwoners van de stad Groningen als Monumentenzorg waren tegen de bouw van het nieuwe stadhuis omdat dit het historische karakter van het oude stadhuis zou aantasten door de moderne loopbrug tussen het oude en nieuwe gedeelte. Na lang aandringen door de bevolking werd het in 1996 gesloopt, na slechts 34 jaar in gebruik te zijn geweest. Het werd vervangen door het woon- en winkelcomplex Waagstraat, ontworpen door de Italiaanse architect Adolfo Natalini. De afdelingen die tot dan in het Nieuwe Stadhuis waren gevestigd werden verplaatst naar een nieuw kantoor aan het Martinikerkhof: het Prefectenhof.

Heden

In de Oude Raadszaal op de eerste verdieping wordt het Gulden Boek van de Stad Groningen bewaard. Daarin zijn de ereburgers van de stad opgenomen. De Gemeenteraad van Groningen vergadert in een grotere nieuwe raadszaal op de begane grond. Tevens is het gebouw een trouwlocatie.